به نقل از «عصر ایران»

نوبل ادبیات را کدام نویسنده به خانه می‌برد؟

تاریخ انتشار: ۶ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۹۷۶۲۹

ایسنا نوشت: با نزدیک شدن به تاریخ معرفی برنده جایزه نوبل ادبیات، بازار پیش‌بینی دریافت کننده مهم‌ترین عنوان دنیای ادبیات داغ‌ شده است.

آکادمی سوئد که مسئولیت انتخاب برنده نوبل را در رشته ادبیات دارد، برنده سال ۲۰۲۲ این جایزه معتبر ادبی را روز پنج‌شنبه ۱۴ مهر (۶ اکتبر) در استکهلم معرفی خواهد کرد و باید منتظر ماند و دید پس از «عبدالرزاق گورنا» نویسنده نه چندان شناخته شده تونسی در سال ۲۰۲۱ و «لوئیس گلیک» شاعر ناآشنای آمریکایی در سال ۲۰۲۰، چه کسی برنده نوبل ادبیات ۲۰۲۲ خواهد بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بنگاه شرط‌بندی «NicerOdds» که طبق روال هرساله اقدام به معرفی شانس‌های کسب نوبل ادبیات می‌کند امسال نیز فهرستی از این نویسندگان منتشر کرده که چون سال‌های گذشته، شاهد حضور چندین شانس همیشگی نوبل چون «هارو کی موراکامی» ژاپنی و چندین چهره ادبی کمتر شناخته شده است.

با همه این تفاسیر به این فهرست‌ها خیلی نمی‌توان اعتماد کرد، چرا که اغلب رای کمیته شش نفره آکادمی سوئد با آرای بنگاه‌های شرطبندی متفاوت است. به عنوان مثال سال گذشته، «عبدالرزاق گورنا» در حالی فاتح نوبل ادبیات شد که نامش حتی در این فهرست حاضر نبود یا در سال ۲۰۲۰، «لوئیز گلیک» تنها از شانس ۲۵/۱ برخوردار بود و برای برندگان ۲۰۱۸/۲۰۱۹ که به طور مشترک در سال ۲۰۱۹ اعلام شدند هم «اولگا توکارچوک» شانس ۱۰/۱ و «پیتر هاندکه» شانس ۲۰/۱ داشتند.

بر اساس فهرست منتشر شده امسال «NicerOdds»، «میشل ولبک» نویسنده فرانسوی برنده جایزه گنکور که او را مهمترین نویسنده نسل جدید ادبیات فرانسه می‌دانند با شانس ۷/۱، بیشترین بخت را برای کسب نوبل ادبیات دارد و پس از آن «سلمان رشدی» نویسنده و مقاله‌نویس بریتانیایی-آمریکایی متولد هند در شانس ۸/۱ قرار دارد که البته اعطای شانس بالا به این نویسنده بیشتر به دلیل حمله به وی با چاقو در تاریخ ۱۲ اوت ۲۰۲۲ هنگام سخنرانی در نیویورک است. چندین وبسایت نیز کمپین‌هایی را برای اعطای نوبل ادبیات امسال به این نویسنده راه‌اندازی کرده‌اند. حال باید در انتظار باشیم تا ببینیم اعضای کمیته نوبل آکادمی سوئد امسال اهالی ادبیات را شگفت‌زده‌ خواهند کرد یا دست به انتخابی کمتر حاشیه‌ساز خواهند زدغ اتفاقی که البته در چند سال گذشته شاهد آن نبودیم و چرایی انتخاب برندگان نوبل ادبیات مورد نقد جامعه ادبی بوده است.

«نگوگی وا تیونگو» (۱۰/۱)، «استفن کینگ» (۱۰/۱)، «آنی ارنو» (۱۲/۱)، «گاریل لوتز» (۱۲/۱)، «پیر میشون» (۱۲/۱)، «رابرت کوور» (۱۲/۱)، «هاروکی موراکامی» (۱۴/۱)، «آن کارسون» (۱۶/۱)، «هلن سیکسو» (۱۶/۱)، «جامائیکا کینکید» (۱۶/۱)، «یون فوسه» (۱۶/۱)، «لیودمیلا اولیتسکایا» (۱۶/۱)، «مارگارت اتوود» (۱۶/۱)، «ماریز کنده» (۱۶/۱)، «میرچا کارتارسکو» (۱۶/۱)، «پیتر ناداس» (۱۶/۱)، «ریشارد کرینیکی» (۱۶/۱)، «دان دلیلو» (۲۰/۱)، «دوبراوکا اوگرشیچ» (۲۰/۱)، «خاویر ماریا» (۲۰/۱)، «میا کوتو» (۲۰/۱)، «نورالدین فرح» (۲۰/۱)، «کان ژو» (۲۵/۱)، «ادنا اوبراین» (۲۵/۱)، «جرالد مورنان» (۲۵/۱)، «هومرو آریجیس» (۲۵/۱)، «ایوان ولادیسلاویچ» (۲۵/۱)، «کارل اوه کناسگور» (۲۵/۱)، «اسکولاستیک موکاسونگا» (۲۵/۱)، «یان لیانکه» (۲۵/۱)، «باتهو اشتراوس» (۳۳/۱)، «چارلز سیمیک» (۳۳/۱)، «کورمک مک کارتی» (۳۳/۱)، «هیلاری منتل» (۳۳/۱)، «کو اون» (۳۳/۱)، «لینتون کوسی جانسون» (۳۳/۱)، «مرلین رابینسون» (۳/۱)، «ژی ژی» (۳۳/۱)، «یو هوآ» (۳۳/۱)، «زو ویکوم» (۳۳/۱)، «مارتین آمیس» (۵۰/۱)، «میلان کوندرا» (۵۰/۱)؛ به ترتیب دیگر شانس‌های دریافت نوبل امسال در شاخه ادبیات هستند.

«خاویر ماریا» رمان‌نویس معروف اسپانیایی و «هیلاری مننتل» نویسنده بریتانیایی برنده دو جایزه بوکر، هر دو اخیرا درگذشته‌اند و بدین ترتیب برای دریافت نوبل ادبیات دیگر شانسی نخواهند داشت.

آکادمی نوبل هیچگاه نشانه‌ای از این که چه کسانی شانس اصلی دریافت جایزه هستند اعلام نمی‌کند و فهرست نامزدهای هر سال را ۵۰ سال دیگر منتشر می‌کنند، بنابراین به عنوان مثال کسی که امسال (۲۰۲۲) نامزد جایزه نوبل ادبیات باشد، در سال ۲۰۷۲ متوجه این موضوع خواهد شد.

اهدای جایزه نوبل ادبیات در دوره‌های مختلف با حاشیه‌ها و شگفتی‌هایی هم همراه بوده است. برای مثال اهدای جایزه نوبل به «پیتر هاندکه» نویسنده اتریشی در سال ۲۰۱۹ با انتقادات بسیاری از افراد روبه‌رو شد که او را به دلیل حمایت‌های پیشین از «اسلوبودان میلوشویچ»، رییس‌جمهور سابق صربستان و ابراز همدردی با صرب‌ها در جنگ یوگسلاوی در دهه ۹۰ میلادی، شایسته دریافت مهم‌ترین جایزه ادبی جهان نمی‌دانستند. همچنین از برندگان غیرقابل پیش‌بینی این جایزه به «وینستون چرچیل» نخست‌وزیر سابق بریتانیا می‌توان اشاره کرد. این جایزه در سال ۱۹۵۳ به «چرچیل» اهدا شد.

جایزه نوبل ادبیات از سال ۱۹۰۱ تاکنون ۱۱۴ بار اعطا شده و تاکنون تنها ۱۶ نویسنده زن برده این جایزه شده‌اند. نوبل ادبیات دوره در سال‌های ۱۹۱۴، ۱۹۱۸، ۱۹۳۵، ۱۹۴۰، ۱۹۴۱، ۱۹۴۲ و ۱۹۴۳ اهدا نشد. اهدای مشترک جایزه نوبل در یک سال در شاخه‌های دیگر نوبل معمول‌تر است با این حال نوبل ادبیات تاکنون چهار دوره مشترکا به دو نفر اهدا شده است: در سال ۱۹۰۴ به طور مشترک به «فردریک میسترال» و «خوزه اچه‌خارای» اهدا شد. در سال ۱۹۱۷ نیز «کارل آدولف گیلروپ» به همراه «هنریک پونتوپیدان» به عنوان برنده برگزیده شد. در سال ۱۹۶۶، «شموئل یوسف آگنون» و «نلی زاکس» برنده این جایزه شدند. «ایویند جانسون» و «هاری مارتینسون» نیز برگزیدگان سال ۱۹۷۴ بودند.

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: جایزه نوبل ادبیات

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۹۷۶۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بدرود آقای پل استر

پل استر، نویسنده آمریکایی روز ۳۰ آوریل ۲۰۲۴ در نیویورک و بر اثر سرطان درگذشت. او متولد ۱۹۴۷ در نیوجرسی، فارغ‌التحصیل رشته ادبیات از دانشگاه کلمبیا و از نویسندگان محبوب ایرانیان بود.

محبوبیت پل استر در ایران با انتشار ترجمه رمان «سه‌گانه نیویورک» آغاز شد/ عکس: تصویر روی جلد کتاب سه‌گانه‌ی نیویورک

محبوبیت پل استر در ایران با انتشار ترجمه رمان «سه‌گانه نیویورک» آغاز شد، مخاطب فارسی‌زبان به مخاطبان نزدیک به ۴۰ کشور دیگر دنیا افزوده شد و دیری نگذشت که تب استر خوانی به کتاب‌خوان‌های ایرانی سرایت کرد. سه ناشر به طور همزمان ترجمه‌هایش را منتشر می‌کردند تا زمانی که نشر افق کپی‌رایت (حق چاپ و انتشار) آثار استر در ایران را خرید و به ناشر رسمی آثار این نویسنده در ایران بدل شد.

شخصیت استر نیز در به‌ وجود آمدن این محبوبیت دخیل بود. او از معدود نویسندگانی‌ است که در اوایل دهه هشتاد با نشریات ایرانی گفتگو کرد و از علاقه به مخاطب ایرانی خود سخن گفت.

،در آثار استر ترکیبی از تفکرات روانشناختی و رگه‌هایی از پوچ‌گرایی را می‌توان پیدا کرد/عکس: تصویر روی جلد کتاب «سفر در اتاق تحریر»

پل استر جنایی و پلیسی‌نویس نبود و سانتی‌مانتالیسم در آثارش دیده نمی‌شد. او در عین ارائه نثری منحصربه‌فرد، ردپای ژانر جنایی و کارآگاهی را به رمان پست‌مدرن گشود. نثر او همواره به تعلیق، مفاهیم فلسفی، پرسشگری در باب مسائل بی‌پاسخ انسان معاصر آغشته است.

ترکیبی از تفکرات روانشناختی و رگه‌هایی از پوچ‌گرایی را نیز می‌توان در آثارش یافت که بخشی از آنها برگرفته از زندگی واقعی خود اوست. به غیر از «بخور و نمیر» و «اختراع انزوا»، رمان پست‌مدرنیستی «سفر در اتاق تحریر» آشکارا نمونه این جنبه از سبک نوشتاری اوست که خود استر در گفتگویی اشاره می‌کند: «گویی پیرمرد داستان خود اوست که شخصیت‌های سایر کتاب‌ها و داستان‌های قبلی‌اش به سراغش آمده‌اند و درحالی‌که خود را دربرابر آنها بی‌دفاع می‌بیند، باید دربرابر سرنوشتی که برایشان رقم زده است به آنها پاسخگو باشد».

 نخستین بار سال گذشته سیری هاستودت، همسر و نویسنده همکارش اعلام کرد که پزشکان تشخیص داده‌اند استر به سرطان مبتلا شده است
عکس: سالن کنسرت نایت در ۲۱ فوریه ۲۰۱۷در میامی، فلوریدا 

استر در فیلمسازی نیز طبع آزموده و دو فیلم را در کارنامه حرفه‌ای خود دارد. رسانه‌ها غالبا او را سوپراستار ادبی و از فوق‌العاده‌ترین نویسندگان آمریکایی نامیده‌اند.

از پل استر به فارسی کتاب‌های بخور و نمیر (دست به دهان)، کشور آخرین‌ها، کتاب اوهام، شهر شیشه‌ای، مون پالاس، اختراع انزوا، هیولا و… را خوانده‌ایم. هرچند برخی آثار متاخر او در ایران امکان ترجمه و انتشار پیدا نکرد اما الهام‌بخش بسیاری از نویسندگان و داستان‌نویسان بود و افراد زیادی را به سوی رمان خواندن سوق داد.

روزنامه نیویورک تایمز سه‌شنبه، ۱۱ اردیبهشت به‌ نقل از یکی از دوستان استر نوشت که او در خانه‌اش در بروکلین نیویورک درگذشت.

نخستین بار سال گذشته سیری هاستودت، همسر و نویسنده همکارش اعلام کرد که پزشکان تشخیص داده‌اند به سرطان مبتلا شده است.

او دنیای بدون قصه را باور نداشت و تخیل را بخشی از واقعیت می‌دانست، و نویسندگی را «جنونی» توصیف کرد که «در جوانی به جان بعضی‌ها می‌افتد و اگر آدم این بیماری نباشند رهایشان می‌کند».

طی دو دهه اخیر کمتر نویسنده آمریکایی در ایران به شهرت و محبوبیت استر رسیده است. می‌توانم به جرات او را نویسنده‌ای سیاسی بنامم که به غیر از موضع‌گیری‌های صریح کلامی در باب موضوعات سیاسی روز دنیا، آثار مکتوب خود را نیز از این حیث بی‌نصیب نگذاشته است.

بدرود آقای پل استر و برای تمام روایت‌هایی که برایمان ساختید، سپاسگزاریم

«سانست پارک» یکی از سیاسی‌ترین رمان‌های اوست که در آن به غیر از پرداختن به تبعات انتخاب فردی نظیر اوباما در آمریکا، به موضوع سانسور آثار نویسندگان و تهدید و حبس آنها نیز پرداخته است.

او در سال ۲۰۱۷ رهبری اپوزوسیون نویسندگان علیه «دونالد ترامپ» و مدیریت گروه دفاع از آزادی بیان را در مرکز «پن» آمریکا بر عهده گرفت.

استر در کتاب سانست پارک نوشت: «در فکر نوشتن مقاله‌ای هستم، درباره اتفاق‌هایی که نمی‌افتد، زندگی‌هایی که سر نمی‌گیرد، و دنیاهای سایه‌واری که درست به موازات دنیایی که واقعی می‌پنداریم درگذر است.»

بدرود آقای پل استر و برای تمام روایت‌هایی که برایمان ساختید، سپاسگزاریم.

نویسنده: مهسا ملک‌مرزبان؛ مترجم/ منبع: بی بی سی

کانال عصر ایران در تلگرام